بعد از انتشار خبر گرانی اینترنت و افزایش قیمت تعرفه‌ها توسط برخی اپراتورها، صادق عباسی شاهکوه، رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با اشاره به اینکه مرجع تعرفه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات است، خاطرنشان کرد آخرین مصوبه تعرفه اینترنت همراه مربوط به سال ۹۵ و اینترنت ثابت مربوط به سال ۹۶ بوده و بعد از این تاریخ، کمیسیون مصوبه جدیدی دراین‌باره نداشته است. به همین دلیل، وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم تصمیم به بازنگری قیمت‌ها گرفت و در کنار آن وعده جبران گرانی را داد.
دولت اینترنت را گران کرد، اما چرا برنامه‌ای برای افزایش کیفیت خدمات ندارد؟ با اینکه وزیر ارتباطات پیش از این هم صحبت‌هایی کرده بود اما تاکنون خبر خاصی در این زمینه شنیده نشده است. عباسی شاهکوه نیز راجع به تعیین کف و سقف قیمت بر اساس مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات برای اپراتورها اشاره کرد و گفت: «اگر اپراتورها بین کف و سقف قیمت بفروشند و با دلایل توجیهی عدم مخالفت سازمان را گرفته باشند تخلفی نکرده‌اند و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به‌عنوان ناظر مصوبات کمیسیون تنظیم برای رعایت حدود قانونی قیمت‌ها بسیار حساسیت دارد و هرگونه افزایش حداقلی در چارچوب مقررات هم حتماً باید با توجیهات کامل و اطمینان از تداوم خدمت و افزایش کیفیت شبکه باشد.»
رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در واکنش به افزایش قیمت تعرفه اینترنت توسط برخی اپراتورها توضیح داد که رگلاتوری تنها در یک مورد دستور می‌دهد و آن‌هم زمانی است که اپراتوری بالاتر از سقف قانونی یا پایین‌تر از کف قیمت‌گذاری کند. وی تصریح کرد:
اگر قیمت‌گذاری بالاتر از سقف تعیین شده باشد باید فوری (به حالت قبل) برگردند. اگر پایین‌تر از کف باشد، معمولاً دستور نمی‌دهیم بالاتر از کف سرویس بدهند بلکه مطابق مقررات دستور می‌دهیم حداقل سه سال ادامه دهند یعنی به‌طورکلی دستورات رگولاتوری همیشه به سمت حمایت از مصرف‌کننده است. پس دستور افزایش نمی‌تواند از سمت رگولاتوری صادر شود. شاید این سؤال پیش بیاید که چرا از کف قیمت پائین‌تر نمی‌شود، دلیل آن این است که اپراتورهای قوی‌تر رقیبان را با پایین کشیدن قیمت‌ها از رقابت خارج نکنند. چراکه آنچه واقعاً بازار را تنظیم می‌کند رقابت است. یادآوری می‌کنم قبل از وجود رقابت در موبایل سیم‌کارت به قیمت رسمی ۴۴۰ هزار تومان و نوبت‌های یک‌ساله عرضه می‌شد.
عباسی شاهکوه در ادامه به بالا رفتن هزینه‌های شبکه‌ها در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت در سال‌های ۹۶ و ۹۷ بر اساس اطلاعات ما اپراتورها سالانه حدود یک میلیارد دلار برای شبکه‌های خود هزینه می‌کردند اما این رقم هم‌اکنون به دلیل افزایش قیمت دلار به حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار رسیده که ازنظر ریالی حتی بیشتر هم هست ولی حجم تجهیزاتی که می‌توان تأمین کرد بسیار کمتر است. وی ضمن تأیید حرف‌های عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات مبنی بر اینکه اگر تعرفه قیمت‌ها افزایش پیدا نکند کیفیت خدمات کاهش خواهد یافت، خاطرنشان کرد:
با توجه به اینکه درآمد ریالی است اگر این روند ادامه پیدا کند در آینده شبکه باکیفیتی باقی نمی‌ماند که در مورد ارزانی یا گرانی آن صحبت کنیم. در سال گذشته به دلیل قانون بودجه امکان افزایش قیمت حتی در چارچوب مصوبات کمیسیون وجود نداشت درحالی‌که اپراتورها دائماً با طرح مشکلات خود به دنبال موافقت با افزایش بودند اما امسال که این منع قانونی برداشته شد در حد همان مصوبات سال‌های ۹۵ و ۹۶ به‌صورت حداقلی تغییراتی در تعرفه‌های خود اعمال کرده‌اند.
هر گیگ اینترنت چند؟
عباسی شاهکوه اعتقاد دارد اقدام برخی اپراتورها مبنی بر افزایش تعرفه اینترنت بر اساس مصوبه کمیسیون تنظیم بوده و تخلفی رخ نداده است: «غیر از یک مورد ابهام در تعرفه یکی از اپراتورهای ثابت که بلافاصله تا تکمیل بررسی‌ها برگردانده شد بقیه تغییرات بر اساس مصوبه کمیسیون تنظیم بوده و تخلفی رخ نداده است اما از اپراتورها خواسته‌ایم تا حد امکان این افزایش‌ها حداقلی باشد و تلاش کنند با تعریف بسته‌های مناسبتی یا هر روش دیگر اقشاری از جامعه که ممکن است دچار مشکل شوند را در نظر بگیرند.»
یکی از مباحث داغی که اخیراً توسط کاربران در فضای مجازی مطرح شده مربوط به شیوه قیمت‌گذاری جدید بر اساس هر گیگ است؛ در همین راستا، رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سقف فروش یک گیگابایت اینترنت برای سیم‌کارت دائمی و اعتباری را به ترتیب حدود ۴۰ هزار تومان و ۶۰ هزار تومان و برای اپراتورهای ثابت را ۲ هزار تومان بر اساس مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات اعلام کرد و افزود: «در حوزه موبایل که تاکنون بسیار پایین‌تر از این مبلغ عرضه می‌شد و در حوزه ثابت نیز کمی بیشتر از ۵۰ درصد سقف تعیین‌شده به فروش می‌رسید. البته در حال بررسی هستیم که حتی سقف تعرفه موبایل را کاهش دهیم.»
در ادامه نیز رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با اشاره به اینکه حجم استفاده ۴۰ درصد کاربران دیتای موبایل زیر ۲ گیگابایت است، تصریح کرد: «با تأکید وزیر ارتباطات به دنبال برنامه‌ای هستیم که برای جبران افزایش قیمت برای اقشار کم برخوردار یا کل جامعه بسته‌هایی را در نظر بگیریم که مشکلی ازنظر دسترسی عادلانه ایجاد نشود و این برنامه، پس از نهایی شدن اعلام می‌شود.»
بهانه بعدی کاهش کیفیت اینترنت چیست؟
عباسی شاهکوه با اشاره به اینکه ما بر اساس قانون از اپراتورها نه افزایش تعرفه که پوشش کامل، کیفیت بهتر و ارتقای فناوری می‌خواهیم که مطالبات اصلی مردم. فعالان این حوزه است، تصریح کرد: «با این افزایش قیمت‌ها و امکان سرمایه‌گذاری اپراتورها، دیگر بهانه‌ای از اپراتورها نمی‌پذیریم و از آنها خواسته‌ایم که برنامه خود را به‌صورت گام‌های یک‌ساله برای پوشش کامل پهن باند سیار، افزایش دو برابری کیفیت و پوشش ۵G حداقل برای ۱۰ درصد جمعیت کشور تا سه سال آینده به ما ارائه کنند.»
در نتیجه، طبق صحبت‌های رییس رگلاتوری باید در آینده نزدیک شاهد افزایش کیفیت اینترنت باشیم، اما این اتفاق چه زمانی رخ می‌دهد؟ وی همچنین درباره سرمایه‌گذاری اپراتورها بعد از واگذاری فرکانس ۲۳۰۰ توسط وزارت ارتباطات از سال گذشته اشاره کرد و افزود:
توجیهاتی که اپراتورها برای افزایش قیمت داشته‌اند تا حدی قابل‌قبول است و ما از طرف مردم وظیفه‌داریم پیگیری کنیم که این درآمدها صرف توسعه و افزایش کیفیت و پوشش شبکه شود. من همین‌جا از اپراتورها می‌خواهم که هم میزان افزایش مؤثر، هم دلایل خود و هم برنامه‌های خود برای توسعه را برای مردم عزیزمان تشریح کنند. البته با توجه به وجود فضای نسبتاً رقابتی کاربران هم تا حدودی حق انتخاب دارند.
عباسی شاهکوه با اشاره به اینکه حجم استفاده ۴۰ درصد کاربران دیتای موبایل زیر ۲ گیگابایت است، تصریح کرد: با تأکید وزیر ارتباطات به دنبال برنامه‌ای هستیم که برای جبران افزایش قیمت برای اقشار کم برخوردار یا کل جامعه بسته‌هایی را در نظر بگیریم که مشکلی ازنظر دسترسی عادلانه ایجاد نشود و این برنامه، پس از نهایی شدن اعلام می‌شود. ما به‌عنوان دولت و نهاد ناظر وظیفه‌داریم امکان دسترسی تمام مردم را به شبکه‌ای باکیفیت و قیمت مناسب فراهم کنیم.»
چرا تعرفه‌ها افزایش پیدا می‌کند ولی کیفیت آن بهتر نمی‌شود؟
مطمئناً یکی از سوالات مهم کاربران به همین موضوع اختصاص دارد؛ بعد از چراغ سبز دولت، در هفته‌ای که گذشت شاهد حذف شدن برخی بسته‌های پرمصرف اینترنت همراه بودیم. پس از آن هم بیانیه‌ای با هدف بازبینی و اصلاح تعرفه منتشر شد. افت کیفیت قابل توجه اینترنت در ماه‌های اخیر به یک معضل بزرگ برای کاربران و البته گیمرها تبدیل شده است. وضعیت پینگ و سرعت اینترنت بخصوص در اواخر شب بشدت کاهش پیدا می‌کند و همین موضوع باعث ناراحتی کاربران شده است.
پیش‌تر، زارع پور تأکید کرده بود که توسعه کامل پروژه فیبر نوری به افزایش کیفیت کمک می‌کند. در حال حاضر نیز گفته می‌شود با افزایش تعرفه‌ها می‌توان انتظار بهبود کیفیت اینترنت و خدمات ارتباطی را داشت. از آنجایی که عباسی شاهکوه هم اشاره کرد دیگر هیچ عذر و بهانه‌ای نمی‌پذرد، می‌توان امیدوار بود تا حداقل وضعیت شبکه ارتباطی کشور نسبت به سال گذشته بهبود پیدا کند. با این حال، موضوع نگران کننده و مانع بزرگ افزایش کیفیت اینترنت مربوط به اجرای آزمایشی طرح صیانت از فضای مجازی است که هنوز هم تکلیف آن بصورت کامل مشخص نشده و باید دید سرانجام آن چه خواهد شد؟